تحلیل مفهومی داوری بر مبنای انصاف و نهادهای مرتبط
نویسندگان
مرتضی شهبازی نیا 1 ،فیض الله جعفری 2 ، فاطمه حمیدیان 3
1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق دانشگاه تربیت مدرس
2 استادیار گروه حقوق دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا
3 کارشناسارشد حقوق خصوصی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
یکی از مهمترین ویژگیهایی که موجب محبوبیت داوری تجاری بینالمللی بهعنوان یکی از شیوههای حلوفصل اختلافات در سطح بینالمللی شده است، آزادی طرفین بهمنظور انتخاب قانون ماهوی قابل اعمال بر ماهیت اختلاف و نیز فرایند رسیدگی داوران است. این آزادی اراده تا حدی است که طرفین میتوانند به داوران اجازۀ تصمیمگیری و صدور رأی مطابق با انصاف را بدهند. اگرچه بسیاری از قراردادهای بینالمللی متضمن شرط داوری بر مبنای انصاف هستند، تعریف روشن، دقیق و حتی الزامآوری از آن در قوانین ملی و اسناد بینالمللی ارائه نشده است. بهعلاوه، نهادهای مشابه دیگری نیز وجود دارد که تفکیک و مرز آنها با داوری بر مبنای انصاف معلوم نیست. نظر به اینکه داوری بر مبنای انصاف راهحل منعطفتر و آسانتری را نسبت به داوری بر مبنای قانون فراهم میکند و همچنین میتواند از طریق ایجاد یا اعادۀ تعادل قراردادی بین طرفین، همکاری متقابل آنها را حتی بعد از حلوفصل موضوع متنازعفیه تسهیل کند، مقالۀ حاضر درصدد تبیین و ابهامزدایی از این مفهوم و تفکیک آن از نهادهای مشابه در حوزۀ حلوفصل اختلافهای تجاری است.
کلیدواژهها
انصاف ، حقوق بازرگانی فراملی ، داوری ، صلح ، قانون حاکم ، کدخدامنشی
داوری