مطابق با قانون آیین دادرسی مدنی، داوران در مورد نحوه نگارش آراء خود، مکلف و موظف به رعایت مفاد قانون آیین دادرسی مدنی نمی باشند اما این امر بدین معنا نیست که بتوانند تحت هر شرایطی آرای خود را نگارش نمایند. داوران مکلف می باشند که تمامی قوانین مربوط به داوری را رعایت نمایند.
“داوران در رسیدگی و رأی، تابع مقررات قانون آیین دادرسی نیستند ولی باید مقررات مربوط به داوری را رعایت کنند.”همانگونه که فوقا ذکر گردید، داوران در تحریر و نوشتن آراء خود، می بایست در چارچوب قوانین و مقررات داوری عمل نموده چرا که هر رایی که داوران صادر می نمایند، قطعا در نحوه پیشبرد اهداف طرفین، موثر می باشد و می بایست متناسب با دفاع و اظهارات طرفین باشد، فی الواقع هر گونه غفلت داوران، امکان دارد که خدشه ای به شان و منزلت داور، وارد نماید بنابراین نحوه نگارش داوران بسیار حائز اهمیت می باشد.
مطلب مرتبط: ابلاغ و اجرای رای داوری
ناگفته نماند که داوران در تنظیم آرای خود، می بایست یکسری اصول نگارشی و مقررات شکلی را رعایت نمایند هر چند که از نظر شکلی، مقررات خاصی در قانون پیش بینی نگردیده است اما در مجموع مهمترین مساله این است رای داور نامفهوم و مبهم نباشد و به وضوح بیان شده باشد.نکات کلیدی در مورد نحوه نگارش رای داوری
در ارتباط با چگونگی نگارش آراء داور، توصیه می گردد که آراء صادره در چارچوب خاصی تنظیم گردد تا هم مقصود طرفین رعایت شود و هم داوران، در چارچوب قانون آراء خود را تنظیم نمایند. این نکات عبارتند از:
مطلب مرتبط: مشخصات رای داوری
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
شماره نظریه: ۷/۹۸/۱۵۴۲ شماره پرونده: ح۲۴۵۱-۹۳۱-۸۹ تاریخ نظریه: ۱۳۹۸/۱۲/۱۹
استعلام:
در صورتی که در قرارداد داوری طریق خاصی برای ابلاغ رای داوری پیش‌بینی نشده باشد و رأی توسط هیات داوری صادر شده باشد، ابلاغ رأی داوری توسط احدی از داوران صحیح است یا اینکه هیأت صادرکننده رأی باید به اتفاق برای ابلاغ رای صادره اقدام کنند. به عبارت دیگر چنانچه صرفاً یکی از داوران مبادرت به ابلاغ رأی داوری کند، آیا این ابلاغ صحیح است؟
طبق ماده ۴۸۵ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ ابلاغ رأی داور یا تسلیم آن به دادگاه ارجاع‌کننده دعوا به داوری یا دادگاه صالح حسب مورد تکلیف داور یا هیأت داوری است؛ با انجام این تکلیف توسط یکی از داوران تکلیف از دیگر اعضای هیأت داوری ساقط می شود و هدف اصلی از ابلاغ رأی که اطلاع طرفین از مفاد رأی داوران به طریق رسمی و عنداللزوم استفاده از حق خود برای درخواست اجرا یا در ابطال رأی داور، با ابلاغ یا تسلیم رأی توسط یکی از داوران نیز محقق می‌شود. بنابراین در فرض سؤال اقدام یکی از داوران برای ابلاغ رأی هیأت داوری کافی و صحیح است؛ هرچند منعی برای ابلاغ توسط همه اعضای هیأت داوری وجود ندارد.
مطلب مرتبط: آثار دعوای ابطال رای داور
با عنایت به مواد ۴۹۰ و ۴۹۳ قانون آیین دادرسی مدنی، در پرونده های مربوط به اعتراض به رای داور چنانچه خواهان تقاضای صدور قرار توقف عملیات اجرایی را داشته باشد اخذ تامین از خواهان ضروری است؟
نظر هیئت عالی
۱- اعتراض به رأی داور وفق ماده ۴۹۳ ق. آ. د. م اثر تعلیقی بر اجرای رأی داور ندارد، اما با توجه به مفاد ماده مرقوم چنانچه دلایل ابرازی از نظر دادگاه قوی باشد؛ صدور قرار منع اجرای رأی داور تا پایان رسیدگی به اعتراض و صدور حکم قطعی بلامانع است و در صورت اقتضاء دادگاه مبادرت به اخذ تأمین مناسب جهت صدور قرار توقف اجرای رأی داور می نماید. ۲- در خصوص اعمال و اجرای مفاد ماده ۴۹۰ ق. آ. د. م در صورتی که دادگاه بدوی حکم به بطلان رأی داور صادر کند، اجرای رأی داور تا قطعی شدن حکم متوقف می ماند و در این فرض نیازی به اخذ تأمین برای توقف اجرای رأی داور نیست.