رجوع نابه‌هنگام به داوری در شروط حل اختلاف چندمرحله‌ای
نویسنده
ایوب منصوری رضی
دکترای حقوق خصوصی از دانشگاه تهران، ایران
چکیده
شروط حل اختلاف چندمرحله‌ای چند مرحله نظیر مذاکره، میانجیگری، و داوری یا دادرسی قضایی را جهت حل اختلافات مقرر میدارند. چنانچه در زمینة قصد طرفین مبنی بر التزام به مراحل مختلف این شروط یقین وجود داشته باشد، مراجع ذیصلاح طرفین را اجبار به رعایت ترتیب مورد توافق میکنند. در زمینة این اجبار مسائلی شایان توجه است. در صورت طرح درخواست نزد داور، پیش از طی مراحل قبل، چه مرجعی برای اتخاذ تصمیم درخصوص این درخواست نابه‌هنگام صالح است و اثر اقامة درخواست نابه‌هنگام نزد داور یا دادگاه چیست؟ در این خصوص دو نظریه وجود دارد. گروهی این شروط را واجد ذاتی ماهوی میدانند. طبق این نظر رجوع نابه‌هنگام صرفاً تخلفی قراردادی و موجب خسارت است و ناقض صلاحیت نیست. گروهی دیگر طبیعت این شروط را آیینی میدانند که رعایت ترتیب مراحل پیش از رجوع به دادگاه یا داور ضرورت دارد. در باب ماهیت تصمیم صحیح در مواجهه با درخواست داوری یا دادرسی نابه‌هنگام نیز دو نظر وجود دارد. در نظر اول درخواست نابه‌هنگام رد میشود. اما، در نظر دوم رسیدگی به درخواست نابه‌هنگام متوقف میشود و پس از تحمل ترتیب مورد توافق طرفین دوباره رسیدگی جریان مییابد. در این پژوهش، در هر دو مورد دیدگاه‌های اخیر دیدگاه‌های صحیح به‌شمار رفته‌اند.
کلیدواژه‌ها
آیینی ، درخواست نابه‌هنگام ، شروط حل اختلاف چندمرحله‌ای ، صلاحیت ، ماهوی
داوری
