۱-هر دو خارج از دادگاه به دعاوی رسیدگی می کنند.
۲-هزینه ی کمتری دارند.
۳-سرعت بیشتری دارند.
۴-الزام قانونی برای رسیدگی دعاوی توسط داور یا میانجی گر وجود ندارد.
۵-با استفاده از این دو روش حجم پرونده های مطروحه در محاکم کاهش می یابد.
۶-استفاده از این روش ها به توافق طرفین بستگی دارد.
۷-چون خارج از دادگاه برگزار می شوند شرایط برای طرفین آرام تر است.
سه تفاوت عمده میان فرایند داوری و میانجیگری وجود دارد:
۱-داور حق صدور رای دارد و این رای الزام آور است.در حالی که میانجی گر رای صادر نمی کند و فقط با برگزاری جلسات متعدد سعی می کند تا طرفین را به صلح و سازش نزدیک کند.
۲-داوری محدودیت هایی در رسیدگی دارد که در بالا ذکر کردیم که کدام دعاوی قابلیت ارجاع به داوری را ندارد.اما میانجیگری ازآزادی بیشتری نسبت به داوری برخوردار است.مانند اینکه برخی از دعاوی کیفری و نکاح و طلاق و نسب برخلاف داوری قابلیت ارجاع به میانجیگری را دارند.
۳-در میانجیگری برخلاف داوری حضور شهود در جلسه مجاز نیست.اما استناد به شهود ممکن است.اما در داوری شهود در جلسه حاضر می شوند.
۲-حل و فصل به موقع اختلافات
۳-حفظ روابط دوستانه بین طرفین
۴-حل و فصل اختلاف بدون استرس و با شرایط آرام
۵-راه حل ها می تواند خلاقانه باشد و بیش از آنچه دادگاه به آن دستور می دهد با نیازهای طرفین سازگار باشند.
ابتدا طرفین یک میانجی گر که مورد توافق آنها باشد را انتخاب می کنند که باید به تایید مقام قضایی برسد که این توافق را مقام قضایی صورت مجلس کرده و به امضای طرفین می رساند.لازم به ذکر است که اگر طرفین نتوانند در انتخاب یک میانجی گر توافق کنند مقام قضایی آن را انتخاب می کند.میانجی گر جلسات را طبق مهلت تعیین شده برگزار و گزارش جلسات و نتیجه را صورت مجلس می کند که به امضای طرفین می رسد.میانجی گر امکان گفتگوی سازنده بین طرفین را فراهم می آورد و از این طریق راه رسیدن به سازش را تسهیل می کند.
جلسات میانجیگری در مکانی بی طرف و موردرضایت طرفین برگزار می شود.
بر اساس ماده ۱۰ آیین نامه میانجیگری میانجی گر باید دارای شرایط زیر باشد.
۱-وثاقت
۲-تابعیت جمهوری اسلامی ایران برای میانجی گری در مورد اتباع ایرانی
۳-نداشتن سوء شهرت
۴-دارای حداقل ۲۵ سال تمام شمسی
تعیین داور به چهار شیوه ذیل امکانپذیر می باشد:
۱-تعیین داور در قرارداد:
به این صورت که طرفین در قرارداد داور مورد توافق خود را تعیین می کنند تا در هنگام اختلاف برای حل و فصل به او مراجعه کنند.
۲-داور در قرارداد تعیین نشده باشد:
اگر داور در قرارداد تعیین نشده باشد و فقط ذکر شده باشد که هنگام اختلاف از طریق داوری حل و فصل شود و طرفین نتوانند داور مورد توافق خود را تعیین کنند در این صورت یکی از طرفین داور خود را تعیین می کند و از طریق اظهارنامه به طور رسمی به طرف دیگر اعلام می کند طرف دیگرظرف ده روز می تواند داور خود را معرفی کرده و یا داور معرفی شده توسط وی را قبول کند.
و اگر ظرف مدت تعیین شده پاسخی ندهد آن طرف می تواند برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.
۳- داور توسط ثالث تعیین شود:
طرفین می توانند توافق کنند که یک شخص مورد توافق در صورت بروز اختلاف داور را تعیین کند.
طبق ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه نمی تواند اشخاص زیر را به سمت داور معین کند مگر با تراضی طرفین.
۱-کسانی که سن آنان کمتر از بیست و پنج سال تمام باشد.
۲-کسانی که در دعوا ذی نفع باشند.
۳-کسانی که با یکی از اصحاب دعوا قرابت سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم داشته باشند.
۴-کسانی که قیم یا کفیل یا وکیل یا مباشر امور یکی از اصحاب دعوا می باشند یا یکی از اصحاب دعوا مباشر امور آنان باشد. ۵-کسانی که خود یا همسرانشان وارث یکی از اصحاب دعوا باشند.
۶-کسانی که با یکی از اصحاب دعوا یا با اشخاصی که قرابت نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم با یکی از اصحاب دعوا دارند، درگذشته یا حال دادرسی کیفری داشته باشند.
۷-کسانی که خود یا همسرانشان و یا یکی از اقربای سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم او با یکی از اصحاب دعوا یا زوجه و یا یکی از اقربای نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم او دادرسی مدنی دارند.
۸-کارمندان دولت در حوزه ماموریت آنان
۱-داوری سریعتر است.داوری زمان کمتری نسبت به تکمیل پرونده در دادگاه نیاز دارد و شما می توانید در زمان کمتری به نتیجه برسید.
۲-کم هزینه تر است.داوری گزینه ی کم هزینه تری نسبت به دادگاه است.زیرا شما هزینه های مربوط به تشکیل پرونده و دادگاه را نمی پردازید.
۳-محرمانه است:رسیدگی در جریان داوری محرمانه و غیر علنی است.
۴-داور با توافق طرفین تعیین می شود:عموما طرفین در ابتدای عقد قرارداد روش های حل و فصل اختلافات احتمالی را پیش بینی می کنند.پس می توانند در همان ابتدا داور مورد توافق خود را در قرارداد ذکر کنند.
همچنین می توانند پس از بروز اختلاف داوری را به عنوان شیوه ی حل و فصل خود انتخاب کرده و داور مورد توافق خود را تعیین کنند.
بهتر است داوری را انتخاب کنید که در زمینه ی موضوع قرارداد شما تخصص و تجربه ی کافی را داشته باشد.
۵-جو آرامتر نسبت به دادگاه:زمان تشکیل جلسه داوری با رضایت طرفین تعیین می شود و طرفین اصولا در یک جو آرام و با استرس کمتر دفاعیات خود را ارائه می دهند.
۶-می توان از داور متخصص در زمینه موضوع قرارداد استفاده کرد که به نفع طرفین است.